نگاهی بر تاریخچه مواد پلاستیک
با توجه به برخی خصوصیاتی مانند پایداری و شکل گیری آسان، به موادی با این ویژگیها پلاستیک گفته میشد.
هر چند که به مرور زمان و با ظهور مواد پلیمری آنها جایگزین بسیاری از قطعاتی شدند که در گذشته با چوب، فلز و یا شیشه و سرامیک ساخته میشدند.
پلیمرها زنجیرههای طولانی از مولکولها هستند که به طور پیوسته با یکدیگر در تماس میباشند. این مواد به صورت طبیعی نیز در طبیعت یافت میشوند، برخی از آنها که دیواره سلولی گیاهان را تشکیل میدهد، به عنوان یک پلیمر طبیعی و متداول در جریان است.
یک قرن گذشته به انسان آموخت تا برای تولید پلیمرهای مصنوعی لازم است چه کارهایی انجام دهد.
مواد طبیعی مانند سلولز و سایر اتمهای کربن که به واسطه نفت و سایر سوختهای فسیلی ساخته شدهاند، موادی هستند که برای این منظور به کار میروند.
بسته به طول زنجیرهها و الگویی که از آن پیروی میکنند، خواص آنها مانند قدرت، وزن و انعطاف پذیری متفاوتی خواهند داشت. این موارد باعث میشود که خاصیت پلاستیک در آنها بیش از پیش باشد.
ویژگیهای موجود در مواد پلاستیک باعث میشود که پلیمرهای مصنوعی به طور فوق العادهای مفید باشند. دانشمندان به مرور آموختند که چگونه به کمک این مواد لوازم مورد نیاز را بسازند و یا آنها را تغییر دهند، تمام این مسائل موجب شد تا آنها به بخش مهم و اساسی در زندگی انسان تبدیل شوند.
تاریخچه مواد پلاستیک نشان میدهد در 50 سال گذشته، مواد پلاستیک گرانول و دیگر موادی مانند پلی اتیلن، پلی استایرن و موادی که موجب ساخت لوازم متفاوتی میشدند، دنیای ما را اشباع کردند، تا حدی که منجر به تغییر زندگی انسان شدند.
اولین پلاستیک مصنوعی چه زمانی تولید شد؟
با نگاهی بر تاریخچه مواد پلاستیک متوجه میشویم نخستین پلیمرهای مصنوعی به واسطه دانشمندی به نام وسلیهایات در سال 1869 اختراع شد.
این اختراع به واسطه فراخوان یک شرکت نیویورکی بود که برای ساخت چوبهای بیلیارد از عاج فیل استفاده میکرد، کشتار فیلها موجب شد تا آنها به فکر دریافت یک پیشنهاد بهتر برای جایگزین کردن آن با یک ماده مناسب باشند، پاداش بهترین گزینه جایگزین 10000 دلار بود.
به کمک بهینه سازی سلولز که از فیبر پنبه مشتق گرفته شده بود و با مواد دیگری همراه بود، پلاستیک اختراع شد. از آن پس دانشمندان دریافتند که به واسطه آن میتوانند وسایل مختلفی را تولید کنند.
این اختراع به منزله انقلابی در صنعت ساخت بود. به این دلیل که تولیدات بشر تنها محدود به عناصر طبیعت نبود. چوب، فلز، سنگ، استخوان و شاخ حیوانات از جمله وسایلی بود که به واسطه آن تولیدکنندگان میتوانستند برای تولید وسایل مختلف اقدام کنند.
پیشرفتی که به واسطه مواد پلاستیک آغاز شد، نه تنها برای مردم بلکه به محیط زیست نیز کمک کرد، البته که انسان در آن زمان به مشکلاتی که رها کردن آن در طبیعت ایجاد خواهد کرد، نیندیشیده بود.
ظهور سلولزها به منزله عواملی بودند که باعث نجات فیلها و لاک پشتها و دیگر موجودات زنده شدند. هدف اولیه تولید مواد پلاستیک این بود که طبیعت را از نیروهای ویران کننده بشری در امان نگه دارد.
علاوه بر این، اختراع مواد جدید موجب شد تا نگرانیها بابت محدودیتهای اجتماعی و اقتصادی که کمبود منابع طبیعی و تجدید ناپذیر به وجود میآورد، کاهش یابد. ارزان قیمت بودن سلولز باعث شد تا ثروت مادی بشر گستردهتر شود و این آغاز انقلاب صنعت پلاستیک بود.
مطالب پیشنهادی:
توسعه فناوری
تاریخچه مواد پلاستیک نشان میدهد در سال 1907، اولین پلاستیک مصنوعی توسط باکلند باکالیت اختراع شد، در این اختراع هیچ مولکول طبیعی یافت نمیشد.
مواد به کار رفته در آن باعث شد تا به عنوان یک عایق الکتریکی در زندگی بشر عمل کند.
از دیگر خواص قابل توجه این ماده، دوام و مقاومت آنها در برابر حرارت میباشد. مواد پلاستیکی جدید، تقریبا در ساخت تمام وسایل کاربردی بوده و قادر به شکل گیری به کمک قالبهای مختلف میباشند.
اختراع این دانشمندان باعث شد تا شرکتهای بزرگ شیمیایی تحقیقات گستردهای در این زمینه انجام دهند و با سرمایه گذاری در این بخش، به موفقیت و توسعه پلیمرها و به روز رسانی مواد پلاستیکی کمک کنند.
هایات و باکلند، خود از جمله کسانی بودند که در برنامههای تحقیقاتی خود، در جستجوی مواد با خصوصیات ویژهای بودند که علاوه بر تکمیل نیازهای تحقیقاتی، موارد استفاده گستردهای را پوشش دهد.
جنگ جهانی دوم موجب شد تا صنعت پلاستیک در ایالات متحده بیش از پیش رواج یابد، زیرا به واسطه آن این امکان به وجود میآمد که موفقیتهای نظامی به سمت پیروزی حرکت کنند.
نیاز و شرایط انسان برای حفظ منابع طبیعی کمیاب باعث شد که تولید و توسعه مواد مصنوعی در اولویت قرار گیرد.
والاس کارورز در سال 1935 با اختراع نایلون، که به عنوان ابریشم مصنوعی شناخته شد، از این ماده برای ساخت چترهای نجات در طول جنگ و یا طناب، زره، آسترهای کلاه ایمنی و مواردی از این دست کمک کرد.
به عنوان مثال پلکسی گلاس از جمله مواد جایگزین شیشه بود که برای پنجرههای هواپیما از آن استفاده میشد.
مصرف پلاستیک به جنگ جهانی دوم محدود نشد، بلکه پس از پایان آن نیز ادامه داشت و حتی گستردهتر از قبل مسیر خود را پیش گرفت.
آمریکاییها تمام توان خود را پس از این زمان به کار گرفتند تا بخش عمدهای از وسایل مورد نیاز را به کمک پلاستیک تولید کنند.
نگرانیهای پیش روی مواد پلاستیک
خوش بینیهای بی حد و حصری که درباره صنعت پلاستیک وجود داشت، دوام زیادی نیافت.
به این دلیل که در دهه 1960، برای اولین بار بقایای پلاستیکها در اقیانوسها کشف شد، در این زمان دانشمندان به مشکلات فزایندهای که برای محیط زیست به وجود میآورد، واقف شدند.
با توجه به این تحولات، راشل کارسون در سال 1962، با نام بهار خاموش منتشر شد.
او در این کتاب درباره خطرات سموم و آفات شیمیایی نظراتی را ارائه کرد. با گسترش آگاهی عموم در رابطه با مسائل محیط زیستی، تداوم زبالههای پلاستیکی در طبیعت به یک مشکل بزرگ تبدیل شد.
انواع مواد پلاستیک به کلمهای تبدیل شد که برای توصیف محصولات ارزان و کم کیفیت به کار میرفت، این مسئله باعث شد تا ذهنیت عموم نسبت به آن تغییر کند.
مشکلات ضایعات پلاستیکی
با افزایش ضایعات این ماده، نگرانیها درباره آن در سالهای 1970 و 1980 بیش از پیش رواج یافت.
موارد مصرف پلاستیک در زندگی بسیار زیاد شده است. باقی ماندن مواد پلاستیکی در طبیعت موجب شد تا دوستداران محیط زیست در فکر راه حلی برای این مسئله باشند. بازیافت یکی از راههایی بود که میتوانست این مشکل را تا حد قابل توجهی کاهش دهد.
از دهه 1980، جمع آوری زبالههای پلاستیکی، آغاز شد، تا جایی که امروزه در بسیاری از نقاط جهان به شکل سیستمی انجام میشود و به یک فرهنگ تبدیل شده است. به عنوان مثال در بسیاری از فروشگاههای ایالات متحده، استفاده از کیسههای پلاستیکی به صورت کامل ممنوع شد.
افزایش نگرانیهایی که مواد پلاستیکی برای محیط زیست و سلامتی انسان به وجود میآورد، باعث شد تا محققان همواره به کاهش مصرف این مواد توصیه کنند و به دنبال مواد جایگزین برای آنها باشند.
آینده مواد پلاستیک
با توجه به تاثیر این مواد در زندگی بشر، بسیاری از دانشمندان در تلاش هستند تا با تولید مواد بیوپلاستیک که از محصولات گیاهی ساخته شده است و نه سوختهای فسیلی، موادی را جایگزین کنند که قابل تجزیه بوده و برای محیط زیست مناسب هستند، به این دلیل که این مسئله برای آینده انسان بسیار ضروری و مهم است.
منبع : www.mavadplastic.ir